i
harfi sessizlerinin damaksılaştırılmasını gösterir (ia, ią,
io, iu, ių, iū). Hecelerde nerede olursa olsun, a, ą, o, u,
ų, ū harflerinden önce i varsa, bu i hiçbirinde
okunmaz, ancak, arkasından gelen harfin damaksıl olup olmadığını
gösterir. Dilin ortası ağzın üstüne doğru yükselir. Bu
bağlantıda kayda değer olan olgu, bu ia, ią, iai, iau vb.
ortografik seslerin, e, ę, ei, eu seslerinin yumuşak sessiz
harflerden sonra yazılmalarının yolu olduğudur. Böylece kẽlias
(cadde), kẽles’in seslendirildiği gibi seslendirilir;
kiaūlė (yaban domuzu),
keũlė’nin seslendirildiği gibi seslendirilir. Brólio
(erkek kardeşin) gibi kelimelerde, i hepsinde seslendirilmez.
Ama gösterir ki, öncesinde gelen l damaksıllaşmıştır.
Liū̃tas (aslan) da aynı durumdadır. Sessizlerin
damaksılması ile ilgili diğer detaylar için B. Sessizler
bölümüne bakınız. Son zamanlarda Litvancaya geçmiş bazı
yabancı kökenli kelimelerde, yukarıda anlatılanlar gerçekleşmez.
Bu kelimelerin çoğunda, i harfi seslendirilir.
Örnekler:
- biològija: biyoloji,
- biològas: biyolog,
- sociològas: sosyolog.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder